Co to jest stopa procentowa i jak podniesienie stóp procentowych wpływa na raty kredytów?

Najważniejsze informacje w skrócie:

Stopa procentowa to koszt pieniądza. Jej wysokość, ustalana przez Radę Polityki Pieniężnej, wpływa na raty kredytów, leasingu i oprocentowanie lokat.
W lipcu 2025 roku RPP obniżyła główną stopę referencyjną do 5,00%, co oznacza niższe raty dla kredytobiorców ze zmiennym oprocentowaniem.
Podstawą oprocentowania kredytów w Polsce jest wskaźnik WIRON lub WIBOR, który zależy od poziomu stóp NBP.
To dobry moment, by nadpłacać kredyt lub przeanalizować refinansowanie – obniżka stóp może działać na Twoją korzyść.

W tym artykule poruszam następujące tematy:

Czym jest stopa procentowa i dlaczego wpływa na Twój portfel?

Na pierwszy rzut oka stopa procentowa wydaje się pojęciem oderwanym od codziennego życia. Jednak w rzeczywistości dotyka każdego, kto korzysta z kredytów, pożyczek czy lokat. To nic innego jak koszt, który ponosisz za prawo do korzystania z kapitału. Jeżeli bierzesz kredyt w banku, płacisz odsetki – właśnie one wynikają ze stopy procentowej. Im wyższa jej wartość, tym droższy kredyt. Ale jeśli lokujesz pieniądze, działa to odwrotnie – zarabiasz więcej.

Kto i na jakiej podstawie decyduje o wysokości stóp procentowych w Polsce?

Za decyzje o wysokości stóp w Polsce odpowiada Rada Polityki Pieniężnej – organ działający w strukturze Narodowego Banku Polskiego. Jej głównym zadaniem jest utrzymanie inflacji w celu określonym przez NBP – 2,5% ±1 punkt procentowy.

Oprócz inflacji RPP analizuje:

tempo wzrostu PKB,
sytuację na rynku pracy,
kurs walutowy złotego,
decyzje innych banków centralnych (EBC, Fed).

Jakie są aktualne stopy procentowe NBP? (Stan na 3 lipca 2025)

Decyzje o wysokości stóp procentowych w Polsce podejmuje RPP. Na posiedzeniu w lipcu 2025 roku, biorąc pod uwagę sytuację gospodarczą i niską presję inflacyjną, RPP obniżyła stopę referencyjną do 5,00%.

Rodzaj stopy	Wysokość (od 3 lipca 2025)	Kluczowa funkcja
Stopa referencyjna	5,00%	Główny wskaźnik polityki pieniężnej, wpływa na WIBOR i WIRON.
Stopa lombardowa	5,50%	Maksymalny koszt pożyczki dla banków od NBP.
Stopa depozytowa	4,50%	Oprocentowanie depozytów składanych przez banki w NBP.
Stopa redyskontowa weksli	5,05%	Używana przy operacjach z bankami komercyjnymi.
Stopa dyskontowa weksli	5,10%	Obsługa operacji z wekslami.

Jak decyzja RPP przekłada się na wysokość mojej raty? Mechanizm krok po kroku

Kiedy RPP obniża stopę referencyjną, banki komercyjne taniej pozyskują kapitał. To wpływa na spadek WIBOR lub WIRON – wskaźników, które są podstawą oprocentowania Twojego kredytu. Niższy WIBOR = niższe oprocentowanie = niższa rata.

WIBOR i WIRON – co właściwie wpływa na Twoje oprocentowanie?

Do niedawna dominował WIBOR – oparty na deklaracjach banków. Zastępuje go obecnie WIRON, wyliczany na podstawie rzeczywistych transakcji overnight. Jest bardziej odporny na manipulacje i lepiej oddaje realny koszt pieniądza, choć wolniej reaguje na zmiany stóp.

Jak zmiana stóp wpływa na ratę?

Masz kredyt hipoteczny oparty na WIRON 3M z marżą 2,00%. Gdy WIRON spadł z 5,50% do 4,50%, całkowite oprocentowanie kredytu obniżyło się z 7,50% do 6,50%. Rata kredytu na 300 000 zł (25 lat) zmalała o ok. 180 zł miesięcznie – czyli ponad 2 000 zł rocznie mniej do zapłaty.

Jak wyglądało to w praktyce w ostatnich latach?

W 2020 roku stopa referencyjna NBP wynosiła 0,10%. Kredyty były tanie, co skłoniło wiele osób do zadłużenia się. Gdy inflacja wystrzeliła, RPP podniosła stopy do 6,75% (wrzesień 2022). Od końca 2023 roku poziom wynosił 5,75%, a w sierpniu 2025 spadł do 5,00% – to sygnał możliwego łagodzenia polityki pieniężnej.

Stałe oprocentowanie – czy to faktyczna ochrona?

Czasowo stałe oprocentowanie (np. na 5 lat) zapewnia stabilność rat, ale tylko w określonym czasie. Po jego upływie kredyt przechodzi na warunki rynkowe. Jeśli stopy wzrosną – rata może drastycznie się zwiększyć. Warto już wcześniej zaplanować, co dalej.

Co dalej ze stopami? Prognozy i konsekwencje dla Twoich finansów

Obniżka do 5,00% to ważny sygnał. Ekonomiści zakładają, że jeśli inflacja pozostanie stabilna, możliwe są dalsze niewielkie cięcia pod koniec 2025 roku lub w 2026.

Dla kredytobiorców: tańsze raty i lepsza zdolność kredytowa.
Dla oszczędzających: spadek oprocentowania lokat i kont oszczędnościowych.

Jak wykorzystać okres niższych stóp? Praktyczne strategie dla Kredytobiorców

Nadpłacaj kredyt: regularne nadpłaty obniżą odsetki i skrócą okres spłaty.
Zbuduj poduszkę finansową: odłóż 3–6 rat jako bufor na trudniejsze czasy.
Rozważ refinansowanie: może warto przenieść kredyt do banku z niższą marżą?
Stałe oprocentowanie: zablokuj niskie oprocentowanie na 5 lat – to może się opłacić.

Stopa procentowa – najczęściej zadawane pytania (FAQ)

1. Co to jest stopa procentowa w prostych słowach?

To koszt pożyczania pieniędzy. Jeśli masz kredyt – płacisz odsetki. Jeśli oszczędzasz – otrzymujesz odsetki.

2. Ile wynosi aktualnie główna stopa procentowa w Polsce?

Od 3 lipca 2025 roku stopa referencyjna NBP wynosi 5,00%.

3. Dlaczego moja rata kredytu spadła?

Ponieważ RPP obniżyła stopy procentowe, co obniżyło wskaźnik WIRON/WIBOR używany do wyliczania Twojej raty.

4. Kto decyduje o wysokości stóp procentowych?

Rada Polityki Pieniężnej, organ NBP, na podstawie analizy inflacji, PKB, rynku pracy i innych czynników.

5. Czym się różni WIBOR od WIRON?

WIBOR to prognoza banków, WIRON opiera się na rzeczywistych transakcjach overnight – jest bardziej transparentny.

6. Czy stopy procentowe mogą wzrosnąć?

Tak, jeśli inflacja przyspieszy, RPP może ponownie podnieść stopy.

7. Czy teraz opłaca się brać kredyt ze stałym oprocentowaniem?

Tak – ustalenie stałej raty w czasie niskich stóp może dać finansowy spokój na kilka lat.

Aktualizacja artykułu: 15 lipca 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski

Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.