Jaka jest obecnie główna stopa referencyjna NBP?

Od 3 lipca 2025 roku główna stopa referencyjna NBP wynosi 5,00%. Została obniżona o 0,25 punktu procentowego na lipcowym posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej.

Jak często RPP zmienia stopy procentowe?

RPP ma zaplanowane posiedzenia decyzyjne raz w miesiącu, z wyjątkiem przerwy wakacyjnej. Decyzja o zmianie lub utrzymaniu stóp zależy od analizy danych gospodarczych, głównie inflacji i PKB.

Czy obniżka stóp NBP o 0,25 p.p. oznacza, że moja rata od razu spadnie?

Nie. Spadek raty zależy od cyklu aktualizacji oprocentowania w umowie kredytowej (np. WIRON 3M). Rata spadnie przy najbliższym przeliczeniu przez bank.

Czym się różni stopa referencyjna NBP od wskaźnika WIRON?

Stopa referencyjna NBP to cena pieniądza ustalana przez bank centralny. WIRON to rynkowy wskaźnik odzwierciedlający koszt pożyczania między bankami. WIRON reaguje na decyzje RPP z opóźnieniem i jest zwykle nieco wyższy.

Czy niższe stopy procentowe są dobre, czy złe?

Dla kredytobiorców to dobra wiadomość – raty są niższe. Dla oszczędzających – niekorzystna, bo spada oprocentowanie lokat. Niższe stopy wspierają wzrost gospodarczy, ale mogą zwiększyć inflację.

Dlaczego moje oszczędności na lokacie mogą nadal tracić na wartości?

Jeśli inflacja jest wyższa niż oprocentowanie lokaty, realny zysk jest ujemny. Mimo że nominalnie nie tracisz pieniędzy, ich siła nabywcza spada.

Jak lipcowa obniżka stóp może wpłynąć na kurs złotego?

Obniżenie stóp procentowych czyni złotego mniej atrakcyjnym dla inwestorów, co może prowadzić do jego osłabienia. Wpływa to na wzrost kursu euro i dolara względem PLN.

Stopa referencyjna NBP - czym jest i na co wpływa?

Najważniejsze informacje w skrócie:

Stopa referencyjna NBP wynosi 4,50% od 09/10/2025 r. i steruje krótkoterminowymi stawkami rynku pieniężnego, przez co wpływa na Twoją ratę i odsetki na depozytach.
WIBOR zastąpi POLSTR – wskaźnik oparty na transakcjach O/N; publikacja trwa, a pierwsze hipoteki na POLSTR zaplanowano na I połowę 2026 r. (w tym II kw.).
Pułapka: rata nie zmienia się „od jutra” – decyduje termin resetu wskaźnika z umowy (np. WIBOR 3M co 3 miesiące).
Najlepszy ruch: sprawdź wskaźnik w umowie, dzień resetu i policz wpływ zmiany o 0,5 p.p. na ratę oraz łączne odsetki.

Stopa referencyjna NBP to główna stopa banku centralnego (obecnie 4,50%), według której NBP przeprowadza operacje otwartego rynku; tym kanałem kształtuje koszt kredytów i poziom odsetek depozytowych w gospodarce. Obowiązuje od 09/10/2025 r. po decyzji RPP z 08/10/2025 r. Chcesz szybko ocenić wpływ na Twoją ratę oraz depozyty? Poniżej masz liczby, scenariusze i praktyczne instrukcje.

Reklama:

Wskaźnik	Poziom / Status	Data • Źródło
Stopa referencyjna NBP	4,50%	09/10/2025 r. • NBP
WIBOR 3M	4,49% (fixing dzienny)	28/10/2025 r. • Bankier/GPW Benchmark
POLSTR O/N	publikowany przez GPW Benchmark (fixing 12:55; w hipotekach: od I poł. 2026 r.)	od 02/06/2025 r. • GPW Benchmark
CPI r/r	2,9%	09/2025 • GUS

W tym artykule poruszam następujące tematy:

Czym jest stopa referencyjna NBP i jak odróżnić ją od pozostałych stóp banku centralnego?

Definicja: Stopa referencyjna NBP (4,50%) – główna stopa używana w operacjach otwartego rynku; gdy rośnie, kredyty drożeją, gdy spada – tanieją.

Stopa referencyjna NBP wyznacza koszt podstawowych operacji otwartego rynku i stanowi punkt odniesienia dla stawek overnight i krótkich terminów. Wokół niej działa „korytarz” stóp: depozytowa (dolna granica), lombardowa (górna granica) oraz redyskonta weksli (dla operacji wekslowych). Taka architektura stabilizuje krótkie stawki i przenosi decyzje RPP na oprocentowanie kredytów oraz depozytów.

Jakie stopy ustala NBP i jaką pełnią rolę: referencyjna, lombardowa, depozytowa oraz redyskonta weksli?

W skrócie: zestaw stóp NBP tworzy korytarz wahań krótkoterminowych stawek rynkowych i porządkuje płynność sektora bankowego.

Referencyjna – sygnał polityki pieniężnej; depozytowa – oprocentowanie jednodniowych depozytów banków w NBP; lombardowa – koszt jednodniowego kredytu w NBP; redyskonta weksli – stawka dla operacji na wekslach. Razem tworzą ramę, w której poruszają się stawki rynku pieniężnego.

Jak NBP wyznacza stopę referencyjną i jak działa mechanizm transmisji polityki pieniężnej do gospodarki?

W skrócie: RPP ustala stopy na posiedzeniach, a wpływ przechodzi przez kanały: stóp rynku pieniężnego, kredytowy, kursowy, podaży pieniądza i oczekiwań.

Na początku reagują stawki rynku pieniężnego (dni), potem oprocentowanie kredytów i depozytów (tygodnie–miesiące), a dalej popyt, inwestycje i ceny (kwartały). Spójność komunikacji z projekcjami inflacji/PKB kształtuje oczekiwania i wyprzedza przyszłe decyzje RPP.

Jak stopa referencyjna wpływa na inflację CPI i oczekiwania inflacyjne w krótkim oraz długim horyzoncie?

W skrócie: wyższa stopa schładza popyt i stabilizuje oczekiwania, niższa – pobudza aktywność; pełny efekt w CPI widać po kilku kwartałach.

W krótkim horyzoncie znaczenie ma sygnał i jego wiarygodność. W dłuższym decyduje realny koszt finansowania dla gospodarstw i firm. We wrześniu 2025 r. CPI wyniósł 2,9% r/r – blisko celu NBP (2,5% ± 1 p.p.). W ocenie kolejnych kroków RPP zestawiaj CPI z projekcjami NBP oraz narracją w komunikatach po posiedzeniach.

POLSTR zastąpi WIBOR: jak ta reforma wpłynie na Twoją ratę? (stan na 2025 r.)

W skrócie: POLSTR to wskaźnik oparty o faktyczne transakcje overnight (O/N), publikowany przez GPW Benchmark; nowe hipoteki oparte o POLSTR są planowane na I połowę 2026 r., a porządkowe zastąpienie WIBOR przewidziano do 2028 r.

Czym jest POLSTR? Polski wskaźnik krótkoterminowy (RFR) wyliczany na podstawie rzeczywistych transakcji depozytowych O/N i publikowany o 12:55. Dlaczego POLSTR zamiast WIRON? Z uwagi na płynność rynku overnight, przejrzystą metodykę i spójność z rodziną wskaźników składanych. Kiedy w umowach? Zaktualizowana mapa drogowa KS NGR zakłada start nowych hipotek w I połowie 2026 r. (w tym II kw.), a proces zastępowania wskaźników w portfelach dopełni się etapowo do 2028 r.

Co odczujesz w racie? POLSTR O/N jest wskaźnikiem „wstecznym”, a oprocentowanie kredytu będzie oparte na indeksie składanym POLSTR 1M/3M/6M dla danego okresu odsetkowego – analogicznie do dzisiejszego WIBOR 1M/3M/6M.

❌ MIT: „Nowe hipoteki będą oparte na WIRON.”

✅ FAKT: Fundamentem nowych produktów ma być POLSTR; publikacja trwa od 02/06/2025 r., a wejście do ofert zaplanowano na I połowę 2026 r.

Praktyczna porada: sprawdź w harmonogramie dnia resetu, policz ratę dla zmiany wskaźnika o ±0,5 p.p. i oceń wpływ na łączne odsetki.

Wskazówka: jeśli budżet jest wrażliwy na skoki raty, rozważ czasowe oprocentowanie stałe jako tarczę na cykl stóp.

Ostrzeżenie: porównuj oferty na tym samym typie wskaźnika i tym samym dniu notowania; mieszanie terminów (1M vs 3M) zniekształca wnioski.

Rodzaj oprocentowania	Jak często aktualizacja?	Co sprawdzić w umowie?
WIBOR 3M	co 3 miesiące	dzień resetu, sposób zaokrąglania, komunikacja zmian
POLSTR 1M (indeks składany)	co 1 miesiąc (wg metodologii indeksu składanego)	definicja indeksu, okres odsetkowy, bufor banku, źródło publikacji
Stałe oprocentowanie	brak zmian w okresie obowiązywania	czas obowiązywania, warunki aneksu, koszt zmiany

Jak zmiana stopy referencyjnej przekłada się na oprocentowanie depozytów, lokat i rachunków oszczędnościowych?

W skrócie: stawki depozytów dostosowują się z opóźnieniem i asymetrycznie: lokaty promocyjne reagują szybciej niż rachunki oszczędnościowe.

Wyższe stopy sprzyjają lokatom terminowym, przy spadkach banki szybciej obniżają oprocentowanie kont oszczędnościowych niż lokat już otwartych. Sprawdzaj kapitalizację, limity kwot i reguły „nowych środków”.

Jak decyzje RPP wpływają na kurs złotego, rentowności obligacji i wyceny na GPW?

W skrócie: wyższe stopy wspierają złotego i zwiększają koszt kapitału, co podnosi rentowności obligacji i obniża bieżącą wycenę przyszłych zysków.

Waluta zyskuje, gdy rynek zakłada wyższą ścieżkę stóp lub dłuższe utrzymanie restrykcji. Rentowności odzwierciedlają bieżący poziom stóp oraz premię terminową. Na GPW rośnie waga stopy wolnej od ryzyka w modelach wycen; spółki kapitałochłonne reagują silniej niż sektory defensywne.

Jak czytać komunikaty po posiedzeniach i projekcje NBP oraz kalendarz RPP, aby przewidywać kierunek stóp?

W skrócie: wychwytuj zmiany w sformułowaniach komunikatu, porównuj medianę projekcji CPI z celem 2,5% ± 1 p.p. i śledź kalendarz posiedzeń.

Komunikat RPP: istotne są akapity o bilansie ryzyk. Projekcja NBP: sprawdź ścieżkę CPI w horyzoncie 4–8 kwartałów i projekcję PKB. Kalendarz RPP: przeglądaj ofertę kont/lokat i warunki umowy kredytu kilka dni przed posiedzeniem – lepsze wyniki niż reakcja po fakcie.

Jak policzyć wpływ zmiany stopy referencyjnej na ratę i całkowite odsetki na praktycznych scenariuszach?

W skrócie: użyj raty annuitetowej i porównaj dwa warianty wskaźnika (±0,5 p.p.); różnica pokaże miesięczne i łączne odsetki.

🧮 Praktyczny przykład:

Saldo 400 000 zł, okres 25 lat, marża 2,00%.

Wskaźnik 5,00% (łączna stopa 7,00%) → rata ok. 2 827 zł
Wskaźnik 4,50% (łączna stopa 6,50%) → rata ok. 2 701 zł

Wniosek: różnica ~126 zł/mies. i ok. 37 900 zł łącznych odsetek w całym okresie (ilustracyjnie, przy stałych stopach).

Rata annuitetowa: R = K · [ i · (1+i)^n / ((1+i)^n – 1) ], gdzie i = (marża + wskaźnik)/12, n – liczba rat, K – saldo.

Checklista – krok po kroku

Sprawdź aktualne stopy NBP i najnowszy CPI (daty dzienne na stronie NBP/GUS).
Zidentyfikuj w umowie wskaźnik i dzień resetu (WIBOR 3M / w przyszłości POLSTR 1M/3M/6M).
Przelicz ratę dla ±0,5 p.p. wskaźnika; oceń miesięczny cash flow i łączne odsetki.
Wybierz działanie: pozostaw zmienną, aneks do stałej, nadpłata lub refinans – zgodnie z Twoją tolerancją ryzyka i horyzontem.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Ile wynosi stopa referencyjna NBP i od kiedy obowiązuje obecny poziom?

4,50% w skali rocznej, obowiązuje od 09/10/2025 r. po decyzji RPP z 08/10/2025 r. (NBP).

Kiedy odczuję decyzję RPP w wysokości raty kredytu?

Przy najbliższym resecie wskaźnika zapisanym w umowie (np. WIBOR 3M – co 3 miesiące).

Co zastąpi WIBOR – WIRON czy POLSTR?

POLSTR – tak wynika z przyjętej mapy drogowej KS NGR (KNF/KS NGR).

Na czym polega różnica między POLSTR a WIBOR?

WIBOR jest „terminowy” (wycenia przyszłość), a POLSTR „wsteczny” (oparty na transakcjach O/N) – publikowany o 12:55 (GPW Benchmark).

Kiedy POLSTR pojawi się w kredytach hipotecznych?

I połowa 2026 r. (w tym II kwartał) – zgodnie z harmonogramem wdrożenia (KNF/KS NGR).

Jaki jest obecny poziom inflacji CPI w Polsce?

2,9% r/r we wrześniu 2025 r. (GUS).

O ile zmieni się rata przy zmianie wskaźnika o 0,25 p.p.?

Dla 400 000 zł na 25 lat to ok. 60–65 zł/mies. (ilustracyjnie, przy liczeniu raty annuitetowej).

Dalszy krok: znajdź w umowie wskaźnik i dzień resetu, a następnie przelicz budżet – stopa referencyjna NBP wpływa na Twoją ratę w konkretnym terminie.

Źródła

Aktualizacja artykułu: 29 października 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski

Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.

Stopa referencyjna NBP – czym jest i na co wpływa?